Mapa sytuacyjno-wysokościowa do celów projektowych

Wśród opracowań geodezyjno-kartograficznych i czynności geodezyjnych obowiązujących podczas projektowania, budowy, remontu czy utrzymania obiektów budowlanych, dla których jest wymagane uzyskanie pozwolenia na budowę, znajduje się mapa do celów projektowych zwana niejednokrotnie mapą sytuacyjno-wysokościową.

Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360

Nazwa mapy „sytuacyjno-wysokościowa” nie wywodzi się z żadnej definicji map geodezyjnych, stanowi nazwę potoczną.

Szczegółowe wytyczne w zakresie tworzenia mapy do celów projektowych, zwanej często mapą sytuacyjno-wysokościową zawiera Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie wydane na podstawie Art. 43 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca Prawo budowlane.

Zgodnie z wytycznymi w/w rozporządzenia projekt zagospodarowania działki lub terenu należy sporządzić na kopii aktualnej mapy zasadniczej, a w razie braku takiej mapy projekt należy sporządzić na mapie jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Jakie elementy zawiera mapa sytuacyjno-wysokościowa?

Mapa do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowa) powstaje na bazie mapy zasadniczej w wyniku jej aktualizacji.

Mapy sytuacyjno-wysokościowe opracowuje się między innymi do sporządzania projektów i obliczeń związanych z różnymi pracami inżynierskimi.

Mapy projektowe (sytuacyjno-wysokościowe) opracowuje się w skalach dostosowanych do rodzaju i wielkości obiektu, i tak:

• skala map dla działek budowlanych nie powinna być mniejsza niż 1:500,
• skala map zespołów obiektów budowlanych oraz terenów budownictwa przemysłowego nie może być mniejsza niż 1:1000,
• skala map rozległych terenów z obiektami budowlanymi o dużym rozproszeniu oraz obiektami liniowymi może wynosić 1: 2000.
  

Wykonawcą mapy do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej) jest geodeta uprawniony. Mapa sytuacyjno-wysokościowa dla celów projektowych jest opracowywana na kopii mapy zasadniczej w obszarze planowanej inwestycji.

Treść mapy (sytuacyjno-wysokościowej) dla celów projektowych stanowią elementy obligatoryjne występujące na mapie zasadniczej danego terenu oraz elementy zainwentaryzowane w wyniku pracy geodety uprawnionego, jak i elementy dodatkowe wynikające z potrzeb danego projektu.

Do podstawowych elementów mapy sytuacyjno-wysokościowej należą:

1. punkty osnowy geodezyjnej,
2. elementy ewidencji gruntów i budynków, takie jak numery ewidencyjne działek oraz granice działek ewidencyjnych,
3. linie zabudowy oraz osie ulic i dróg,
4. kontury budynków,
5. kontury użytków gruntowych,
6. sieci uzbrojenia terenu podziemnego i naziemnego, budowli i urządzeń budowlanych oraz innych obiektów topograficznych, a także wybrane informacje opisowe dotyczące tych obiektów,
7. linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP), przy czym symbolika w tym zakresie jest ujawniana na mapie tylko wówczas, gdy dany teren został objęty MPZP bądź decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
8. usytuowanie zieleni wysokiej oraz tej podległej ochronie prawnej, jak również wskazanej przez projektanta,
9. ukształtowanie pionowe terenu przedstawione za pomocą warstwic i pikiet,
10. obiekty ogólno-geograficzne.

Zgodnie z zaleceniami ujętymi w rozporządzeniu w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie, mapa dla celów projektowych powinna swoim zasięgiem obejmować nie tylko teren inwestycji, ale również obszar otaczający ten teren w pasie o szerokości co najmniej 30 m, a w razie konieczności ustalenia strefy ochronnej, także teren tej strefy.

Treść opisu mapy do celów projektowych stanowią:

1. tytuł mapy „Mapa do celów projektowych”,
2. skala mapy,
3. nazwa miejscowości,
4. identyfikator i nazwa jednostki ewidencyjnej,
5. identyfikator i nazwa obrębu ewidencyjnego,
6. imię i nazwisko lub nazwa podmiotu, który wykonał mapę, oraz podpis osoby reprezentującej ten podmiot,
7. imię i  nazwisko, numer świadectwa nadania uprawnień geodety, który sporządził mapę oraz jego podpis,
8. oznaczenie kancelaryjne zgłoszenia pracy geodezyjnej,
9. nazwa układu współrzędnych prostokątnych płaskich oraz układu wysokości,
10. oznaczenie granic obszaru, który był przedmiotem aktualizacji,
11. data opracowania mapy.

Tworzenie mapy sytuacyjno-wysokościowej – krok po kroku

Przebieg tworzenia mapy do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej) obejmuje następujące czynności:

1. Zlecenie geodecie uprawnionemu wykonanie mapy sytuacyjno-wysokościowej dla celów projektowych. Zlecenia dokonuje inwestor.
2. W zleceniu przekazywanym geodecie uprawnionemu należy wskazać dane osobowe inwestora, adres zamieszkania oraz zakres robót uzgodniony z projektantem danej inwestycji, jak również przewidywany termin wykonania mapy do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej).
3. Geodeta uprawniony po otrzymaniu zlecenia dokonuje zgłoszenia roboty geodezyjnej do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjno Kartograficznej (PODGiK) właściwego dla miejsca położenia nieruchomości, dla której planowane jest sporządzenie mapy dla celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej).
4. Ośrodek po otrzymaniu zgłoszenia roboty geodezyjnej w terminie 10 dni od daty zgłoszenia ma obowiązek przekazania dokumentów niezbędnych do wykonania mapy sytuacyjno-wysokościowej dla danego terenu.
5. Jednocześnie ośrodek (PODGiK) informuje uprawnionego geodetę, jakie dokumenty muszą zostać oddane do ośrodka po przeprowadzeniu pomiarów i włączone do zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
6. Odbiór z PODGiK mapy zasadniczej będącej podstawą do opracowania mapy do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej).
7. Przeprowadzenie w terenie wywiadu terenowego oraz pomiarów aktualizacyjnych, których podstawę stanowią osnowy pomiarowe sytuacyjne i pomiarowe osnowy wysokościowe. Osnowy pomiarowe sytuacyjne służą do bezpośredniego pomiaru szczegółów sytuacyjnych, zaś pomiarowe osnowy wysokościowe służą do bezpośredniego pomiaru wysokości punktów terenu. Wynikiem robót geodezyjnych jest sporządzenie przez geodetę mapy dla celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowej), operatu geodezyjnego, dokumentacji technicznej wykonanych prac pomiarowych i obliczeniowych oraz aktualizacji danych państwowego zasobu geodezyjno – kartograficznego.
8. Przekazanie sporządzonej dokumentacji geodezyjno-kartograficznej do Ośrodka Dokumentacji Geodezyjno-Kartograficznej.
9. Weryfikacja złożonej dokumentacji geodezyjno-kartograficznej przez ODGiK w zakresie jej zgodności z przepisami prawa obowiązującymi w geodezji i kartografii. Pozytywna weryfikacja dokumentacji pozwala na złożenie wniosku o uwierzytelnienie dokumentacji urzędową klauzulą. Wydanie przez ODGiK inwestorowi mapy sytuacyjno wysokościowej sporządzonej dla danego terenu.
10. Przekazanie mapy projektantowi projektu budowlanego i zagospodarowania działki.

Charakterystyczną cechą mapy sytuacyjno-wysokościowej jest uwzględnienie na niej wyników pomiarów sytuacyjnych (w poziomie) i wysokościowych (w pionie).

Różnice pomiędzy mapą sytuacyjno-wysokościową a mapą zasadniczą

Mapa zasadnicza jest podstawowym wielkoskalowym opracowaniem geodezyjno-kartograficznym, obejmującym swoim zasięgiem obszar całego kraju.

Mapa zasadnicza jest własnością państwa i jako taka jest wykorzystywana w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb gospodarki narodowej, a w szczególności zagospodarowania przestrzennego, katastru nieruchomości i powszechnej taksacji, jak również stanowi podstawę do sporządzania map pochodnych i innych wielkoskalowych map tematycznych oraz aktualizacji map topograficznych.

Aktualizacja mapy zasadniczej następuje w procesie geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej przeprowadzonej przez geodetę uprawnionego po zakończeniu inwestycji.

Mapa zasadnicza stanowi podstawę do sporządzania innych opracowań kartograficznych w tym np., mapy do celów projektowych niezbędnej przy projektowaniu obiektów budowlanych w budownictwie.

Od 2013 r. mapa zasadnicza może być prowadzona jedynie w formie numerycznej.

W odróżnieniu od mapy zasadniczej, mapa do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowa) jest tworzona przez geodetę uprawnionego na bazie mapy zasadniczej.

Mapa sytuacyjno wysokościowa charakteryzuje się tym, że poza elementami stanowiącymi treść mapy zasadniczej łącznie z granicami władania (własności) nieruchomości (działek) zawiera również elementy takie jak:

• opracowane geodezyjnie linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu,
• linie zabudowy oraz osie ulic, dróg itp.,
• usytuowanie zieleni wysokiej, ze wskazaniem pomników przyrody,
• usytuowanie innych obiektów i szczegółów wskazanych przez projektanta zgodnie z celem wykonanej pracy.

Treść mapy do celów projektowych jest wzbogacana przez geodetę uprawnionego o miary liniowe pozyskane w wyniku geodezyjnych pomiarów terenowych określające w szczególności odległości między charakterystycznymi punktami sytuacyjnymi mającymi znaczenie w procesie projektowania.

W przypadku, gdy przedmiotem planowanej inwestycji są budynki usytuowane w odległości nie większej niż 4 m od granicy nieruchomości, a jednocześnie w PZGK brak jest danych określających położenie punktów granicznych z wymaganą dokładnością, wykonawca pozyskuje niezbędne dane dotyczące tych punktów w drodze pomiaru.

W odróżnieniu od mapy zasadniczej, na mapie do celów projektowych, w granicach projektowanej inwestycji budowlanej wyróżnia się linią przerywaną w kolorze brązowym grunty obciążone służebnościami gruntowymi ujawnione w księgach wieczystych.Dodatkowo, przy liniach oznaczających służebności gruntowe umieszcza się skrótowy opis treści lub sposobu wykonywania tych służebności.

W przypadku, gdy mapa do celów projektowych została wykonana bez ustalenia służebności gruntowych, wykonawca mapy powinien umieścić na tej mapie stosowną informację w tej sprawie.

Na mapie do celów projektowych ujawnia się oznaczenia i symbole konturów użytków gruntowych, które nie zostały ujawnione w bazie danych ewidencji gruntów i budynków.

Istotnym elementem mapy do celów projektowych jest zaznaczenie na tej mapie kolorem pomarańczowym punktów osnowy geodezyjnej podlegających ochronie. (Zgodnie z Art. 48 ust. 1, pkt.3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2015 r., poz. 520), kto (…) niszczy, uszkadza i przemieszcza znaki geodezyjne (…) podlega karze grzywny).

Do sporządzenia mapy sytuacyjno-wysokościowej wykonawca mapy wykorzystuje opracowania planistyczne oraz projekty budowlane i inne dokumenty objęte pozwoleniem na budowę, przechowywane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej.

Z powyższego wynika, że mapa do celów projektowych (sytuacyjno-wysokościowa), jako niezbędna do wykonania projektu budowlanego na terenie Polski jest dokumentem znacznie dokładniejszym od mapy zasadniczej.

Bywa, że mapa zasadnicza danego terenu nie jest aktualizowana przez wiele lat i jako taka może służyć jedynie celom poglądowym, nie może mieć bezpośredniego zastosowania w wykonaniu projektu budowlanego.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne.
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 r. w sprawie i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie.
3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.